UUID v4 nedir?
UUID sürüm 4 RFC 4122'den rastgele tabanlı 128-bit tanımlayıcı (36 karakterlik dize)dir. Şunlardan oluşur:
- Rastgele değerler: 122 bit rastgele veri
- Sürüm bitleri: sürüm 4'ü gösteren 4 bit (0100)
- Varyant bitleri: RFC 4122 varyantını gösteren 2 bit (10)
Format örneği: f47ac10b-58cc-4372-a567-0e02b2c3d479
UUID v4 nasıl çalışır
- Kriptografik olarak güçlü 122 bit rastgele veri oluştur
- Sürüm bitlerini 0100 (sürüm 4) olarak ayarla
- Varyant bitlerini 10 (RFC 4122 standardı) olarak ayarla
- 32 onaltılık rakamı tirelerle birleştir: 8-4-4-4-12 formatı
Avantajlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
| Advantages | Considerations |
|---|---|
|
|
UUID v4 Yapısı
| Bits | Content |
|---|---|
| 0-47 | Rastgele veri |
| 48-51 | Sürüm (v4 için 0100) |
| 52-63 | Rastgele veri |
| 64-65 | Varyant (RFC4122 için 10) |
| 66-127 | Rastgele veri |
UUID v4 ve diğer sürümler
| Version | Dayandığı | Kullanım durumu | Privacy |
|---|---|---|---|
| UUID v1 | Zaman + MAC | Zamana göre sıralı kimlikler | ⚠️ MAC açığa çıkarır |
| UUID v3 | Ad alanı + MD5 | Deterministik Kimlikler | ✅ Özel |
| UUID v4 | Random | Güvenli rastgele kimlikler | ✅ Özel |
| UUID v5 | Ad alanı + SHA-1 | Deterministik Kimlikler | ✅ Özel |
| UUID v6 | Zaman (yeniden sıralanmış) | Sıralanabilir kimlikler | ⚠️ MAC açığa çıkarır |
| UUID v7 | Zaman + rastgele | Sıralanabilir kimlikler | ✅ Özel |
Yaygın Kullanım Durumları
- Veritabanı anahtarları: Dağıtılmış uygulamalar
- Güvenlik belirteçleri: Kimlik doğrulama sistemleri
- Tek kullanımlık tanımlayıcılar: Geçici erişim
- Çok kiracılı sistemler: Çakışmaları önleme
- İçerik tanımlayıcıları: Belge yönetimi
- API istek kimlikleri: İstek takibi
Sıkça Sorulan Sorular
UUID v4 kriptografik olarak güvenli midir?
Evet. UUID v4, kriptografik olarak güçlü rastgele sayı üreteçlerine dayanır, bu da onu güvenlik açısından hassas uygulamalar için uygun kılar.
UUID v4 değerleri çakışabilir mi?
Teorik olarak evet, ancak pratikte hayır. 122 rastgele bit ile, milyarlarca oluşturulan UUID olsa bile çakışma olasılığı astronomik derecede küçüktür.
UUID v4'ten oluşturulma zamanı çıkarabilir miyim?
Hayır. Zaman tabanlı UUID'lerin (v1, v6, v7) aksine, UUID v4 sadece rastgele veri içerir ve zaman damgası bileşeni yoktur.
UUID v4 değerleri oluşturulma zamanına göre sıralanabilir mi?
Hayır. UUID v4 değerleri rastgeledir ve oluşturulma zamanlarıyla ilişkili değildir. Sıralanabilir kimlikler için UUID v1, v6 veya v7'yi düşünün.
UUID v4 değerleri herhangi bir sistem bilgisi açığa çıkarır mı?
Hayır. UUID v4 tamamen rastgele veriden oluşur, sürüm ve varyant bitleri içerir, tam gizlilik sağlar ve sistem bilgisi sızıntısı yoktur.