KDV / Sales Tax nedir?
Katma Değer Vergisi (KDV) ve satış vergisi, mal ve hizmetlere satış noktasında uygulanan tüketim vergileridir. KDV dünya çapında 160'tan fazla ülkede kullanılırken, satış vergisi ağırlıklı olarak Amerika Birleşik Devletleri ve birkaç diğer yargı alanında kullanılır. Her ikisi de temel amaç olarak tüketici harcamalarını vergilendirerek devlet geliri sağlamayı hedefler. Ancak uygulanma şekilleri, tahsilat yöntemleri ve faturada/fişte görünme biçimleri bakımından önemli farklılıklar gösterir.
KDV, tedarik zincirinin her noktasında tahsil edilen çok aşamalı bir vergidir ve işletmeler girdi olarak ödedikleri KDV'yi geri alabilir. Bu, üreticilerin, toptancıların ve perakendecilerin hepsinin KDV topladığı ancak tedarikçilerine ödediği KDV'yi düşebildiği anlamına gelir. Buna karşılık satış vergisi genellikle yalnızca nihai satış noktasında son tüketiciden tahsil edilir. Bu farkları anlamak, uluslararası faaliyet gösteren işletmeler ve sınır ötesi satın almalar yapan tüketiciler için kritiktir.
Temel Farklar: KDV vs Sales Tax
| Feature | VAT | Sales Tax |
|---|---|---|
| Tahsilat Yöntemi | Çok aşamalı (tedarik zincirinin her seviyesinde) | Tek aşamalı (sadece nihai satışta) |
| Coğrafi Kullanım | 160+ ülke (EU, UK, Asia vb.) | USA, Kanada'da bazı eyalet/provincial bölgeler |
| Fatura Gösterimi | Faturada ayrı gösterilir | Genellikle nihai fiyata dahil edilir |
| İşletme Mahsubu | İşletmeler ödedikleri girdi KDV'sini geri alabilir | Genellikle geri alınamaz |
| Oran Değişimi | Ulusal oran (bazı istisnalar) | Eyalet, ilçe, şehir bazında değişir |
KDV Hesaplayıcısı Nasıl Kullanılır
KDV hesaplayıcımız, net (vergiden muaf) ve brüt (vergi dahil) fiyatlar arasındaki dönüşümleri otomatikleştirerek işletmeler ve tüketiciler için vergi hesaplamalarını basitleştirir. Araç iki temel hesaplama modunu destekler ve uluslararası işlemler için doğruluk ve kolaylık sağlamak amacıyla 30'dan fazla ülke için ön yapılandırılmış oranlar içerir.
KDV Ekle (Net → Brüt)
Net fiyatı (vergiden önce) biliyorsanız ve brüt fiyatı (vergiden sonra) hesaplamanız gerekiyorsa bu modu kullanın.
Gross = Net × (1 + KDV Oranı ÷ 100)
Örnek: Net price $100 + 20% VAT = $120 gross
KDV Çıkar (Brüt → Net)
Brüt fiyatı (vergi dahil) biliyorsanız ve net fiyatı (vergi öncesi) hesaplamanız gerekiyorsa bu modu kullanın.
Net = Gross ÷ (1 + KDV Oranı ÷ 100)
Örnek: Gross price $120 with 20% VAT = $100 net
Adım Adım Rehber
- Hesaplama Modunu Seçin: Net bir fiyattan başlıyorsanız "Add VAT"'i, zaten KDV içeren bir brüt fiyattan başlıyorsanız "Remove VAT"'i seçin.
- Tutarı Girin: Hesaplamak istediğiniz tutarı girin. Etiket seçilen moda (Net Fiyat veya Brüt Fiyat) göre değişecektir.
- Ülke Seçin: Ülke menüsünden ülkenizi seçin. Hesaplayıcı doğru KDV oranını otomatik olarak uygulayacaktır. Ülkeleri isim veya kod ile arayabilirsiniz.
- Sonuçları Görüntüle: Hesaplayıcı, net fiyatı, KDV tutarını ve brüt fiyatı anında gösterir; ayrıca şeffaflık için kullanılan formülü de gösterir.
- Örnekleri Deneyin: Gerçek dünya senaryolarını farklı ülkeler ve vergi oranları ile görmek için herhangi bir hızlı örnek düğmesine tıklayın.
Ülkelere Göre KDV Oranları (2025)
KDV oranları ülkeler arasında önemli ölçüde farklılık gösterir; KDV sistemi olmayan jurisdiksiyonlarda %0'dan kapsamlı sosyal refah programlarına sahip ülkelerde %25 veya daha fazlasına kadar değişebilir. Aşağıdaki tablo, 30 büyük ülke ve bölge için standart KDV oranlarını göstermektedir. Birçok ülkenin ayrıca gıda, ilaç ve kitaplar gibi temel mallar için indirilmiş oranları olduğunu unutmayın; bunlar burada gösterilmemiştir.
| Country | KDV Oranı | Vergi Adı | Region |
|---|---|---|---|
| Sweden | 25% | Moms (Mervärdesskatt) | Europe |
| Greece | 24% | ΦΠΑ (VAT) | Europe |
| Poland | 23% | VAT (Podatek VAT) | Europe |
| Portugal | 23% | IVA | Europe |
| Italy | 22% | IVA | Europe |
| Spain | 21% | IVA | Europe |
| Netherlands | 21% | BTW | Europe |
| Belgium | 21% | TVA/BTW | Europe |
| Czech Republic | 21% | DPH | Europe |
| United Kingdom | 20% | VAT | Europe |
| France | 20% | TVA | Europe |
| Ukraine | 20% | ПДВ (VAT) | Europe |
| Austria | 20% | USt (Umsatzsteuer) | Europe |
| Germany | 19% | MwSt (Mehrwertsteuer) | Europe |
| Turkey | 18% | KDV | Asia/Europe |
| Russia | 18% | НДС (VAT) | Europe/Asia |
| India | 18% | GST | Asia |
| Mexico | 16% | IVA | North America |
| Brazil | 15% | ICMS/IPI | South America |
| New Zealand | 15% | GST | Oceania |
| China | 13% | 增值税 (VAT) | Asia |
| Australia | 10% | GST | Oceania |
| Japan | 10% | 消費税 (Consumption Tax) | Asia |
| South Korea | 10% | 부가가치세 (VAT) | Asia |
| Singapore | 8% | GST | Asia |
| Canada | 5% | GST (Federal) | North America |
| UAE | 5% | VAT | Middle East |
| United States | 0% | Sales Tax (varies by state) | North America |
| Hong Kong | 0% | No VAT/GST | Asia |
Not: KDV oranları değişiklik gösterebilir. Birçok ülkede gıda, çocuk giyimi, kitaplar ve ilaçlar gibi temel mal ve hizmetler için %5-%15 arasında indirilmiş oranlar vardır. Bazılarında ihracat ve belirli muaf kategoriler için sıfır oranlı kalemler (0% KDV) bulunur. Resmi işlemler için geçerli oranları her zaman yerel vergi makamlarından doğrulayın.
Yaygın İş Senaryoları
KDV'yi doğru uygulamayı anlamak tüm ölçeklerdeki işletmeler için önemlidir. Aşağıda KDV hesaplamalarının gerekli olduğu yaygın senaryolar ile her durum için pratik örnekler ve en iyi uygulamalar yer almaktadır.
1. İşletmeler Arası (B2B) Faturalama
Başka bir işletmeye fatura keserken genellikle net fiyatı, KDV tutarını ve brüt toplamı ayrı göstermeniz gerekir. Bu, alan işletmenin giderlerinde KDV'yi geri alabilmesine olanak tanır.
Net Fiyat: $500,00
VAT (20%): $100,00
Brüt Toplam: $600,00
2. İşletmeden Tüketiciye (B2C) Fiyatlandırma
Tüketicilere gösterilen perakende fiyatlar çoğu ülkede KDV dahil olarak gösterilmelidir. Raf fiyatını net maliyetinizden hesaplamak için "Add VAT" modunu kullanın; böylece ürün maliyetini ve vergi yükümlülüklerini kapsarsınız.
Kar Marjı (50%): $25,00
Net Satış Fiyatı: $75,00
VAT (20%): $15,00
Perakende Fiyatı: $90,00
3. Uluslararası Satışlar ve İhracat
Ülke dışına yapılan ihracatlar genellikle sıfır oranlıdır (0% KDV), oysa EU işletmelerine yapılan satışlarda ters yükümlülük mekanizmaları uygulanabilir. Uygunluk için varış ülkesinin kurallarını anlamak kritik öneme sahiptir.
Net Fiyat: $1.000,00
VAT (0% - Export): $0,00
Fatura Toplamı: $1.000,00
Invoice must state: "Zero-rated supply - Export outside [Country]"
4. Masraf Geri Ödemesi ve KDV İadesi
Çalışanlar masraf talepleri sunduğunda, işletmeler genellikle KDV bileşenini geri talep edebilir. Makbuz toplamlarından geri alınabilir vergiyi çıkarmak için "Remove VAT" öğesini kullanın.
Net Tutar: $120,00
Geri Alınabilir KDV (20%): $24,00
Çalışana $144,00 geri ödendi; Şirket $24,00 KDV'yi geri aldı
5. Ülkeler Arası Fiyat Karşılaştırması
Farklı ülkelerdeki fiyatları karşılaştırırken adil bir kıyaslama yapmak için tüm fiyatları net (KDV hariç) olarak dönüştürün; çünkü KDV oranları ülkeler arasında önemli ölçüde değişir.
Aynı ürün Almanya'da: €119 incl. 19% VAT = €100 net
Net fiyatları karşılaştırmak doğru maliyet kıyaslaması sağlar
KDV ile Faturalama: En İyi Uygulamalar
Doğru KDV faturalaması sadece iyi bir işletme uygulaması değil — çoğu ülkede yasal bir gerekliliktir. Faturalar, KDV amaçları için geçerli olabilmesi, satıcı ve alıcının düzgün vergi kayıtlarını tutabilmesi ve KDV kayıtlı işletmelerin girdi vergisini geri alabilmesi için belirli bilgileri içermelidir.
Gerekli Fatura Unsurları
- Benzersiz Fatura Numarası: İzleme ve denetim amaçları için ardışık numaralandırma
- Fatura Tarihi: Düzenleme tarihi (vergilendirme dönemini etkiler)
- Tedarikçi Bilgileri: İşletme adı, adres ve KDV kayıt numarası
- Müşteri Bilgileri: İşletme adı ve adresi (B2B ise KDV numarası)
- Açıklama: Sağlanan mal veya hizmetlerin net açıklaması
- Net Tutar: Her satır için KDV öncesi fiyat
- KDV Oranı: Uygulanan yüzde (standart, indirilmiş veya sıfır oranlı)
- KDV Tutarı: Uygulanan vergi, birden fazla oran varsa her oran için ayrı hesaplanır
- Brüt Toplam: KDV dahil ödenecek toplam tutar
- Ödeme Şartları: Vade tarihi ve kabul edilen ödeme yöntemleri
Fatura Örneği
Tarih: 15 Ocak 2025
Vade: 14 Şubat 2025
ABC Services Ltd
123 Business Street
London, UK SW1A 1AA
VAT: GB123456789
XYZ Corporation
456 Client Avenue
Manchester, UK M1 1AA
VAT: GB987654321
| Description | Qty | Birim Fiyatı | Net Tutar |
|---|---|---|---|
| Danışmanlık Hizmetleri | 10 saat | $100,00 | $1.000,00 |
| Yazılım Lisansı | 1 | $500,00 | $500,00 |
VAT (20%): $300,00
Ödenecek Tutar: $1.800,00
Önemli: Basitleştirilmiş faturalar (azaltılmış bilgi gereksinimleriyle) perakende satışlar için belirli bir eşik altında genellikle izin verilir (ör. Birleşik Krallık'ta £250). Ancak B2B işlemler ve KDV iadesi sağlamak için yüksek değerli satışlar için yukarıda gösterildiği gibi tam vergi faturaları gereklidir.
Vergi Feragatnamesi
Bu KDV hesaplayıcısı yalnızca bilgilendirme ve eğitim amaçlı sunulmaktadır. Doğru ve güncel KDV oranlarını korumaya çalışsak da vergi düzenlemeleri sık sık değişir ve yargı alanına, ürün kategorisine ve işletme türüne göre farklılık gösterir. Bu araç profesyonel vergi danışmanlığı olarak değerlendirilmemelidir. Uluslararası işlemler, dijital hizmetler ve sınır ötesi satışlar özellikle karmaşık olabilir. KDV kaydı, tahsilatı, raporlaması ve beyanı konusunda resmi rehberlik için her zaman nitelikli vergi uzmanlarına veya yerel vergi otoritenize danışın. Kullanıcılar, kendi yargı bölgelerinde geçerli tüm vergi yasalarına ve düzenlemelere uyum sağlamaktan tamamen sorumludur.
Sıkça Sorulan Sorular
Toplam fiyattan KDV'yi nasıl hesaplarım?
To extract VAT from a gross price, use the formula: VAT Amount = Gross Price - (Gross Price ÷ (1 + KDV Oranı ÷ 100)). For example, with a £120 price including 20% VAT: £120 ÷ 1.20 = £100 net, so VAT = £20. Our "Remove VAT" mode automates this calculation for any country's rate.
Net fiyat ile brüt fiyat arasındaki fark nedir?
Net fiyat, KDV eklenmeden önceki ücrettir—satıcının vergi yükümlülükleri düşüldükten sonra aldığı fiyattır. Brüt fiyat KDV'yi içerir ve alıcının fiilen ödediği tutarı temsil eder. Örneğin £100 net fiyat için %20 KDV ile brüt fiyat £120 olur. B2B faturaları genellikle her iki fiyatı ayrı gösterirken, perakende fiyatlar genellikle yalnızca KDV dahil brüt fiyatı gösterir.
İşletmeler alışlar üzerindeki KDV'yi geri alabilir mi?
Evet, KDV'ye kayıtlı işletmeler genellikle iş giderlerinde ödedikleri KDV'yi (girdi KDV) satışlarda tahsil ettikleri KDV'ye (çıktı KDV) karşı mahsup edebilir. Bu KDV sisteminin önemli bir avantajıdır. Ancak müşteri eğlencesi gibi belirli giderler genellikle geri alınamaz. KDV'yi geri alabilmek için geçerli vergi faturalarına ve satın alımların işletme amaçlı olmasına ihtiyaç vardır. Özel kurallar için yerel düzenlemeleri kontrol edin.
Tüm ülkelerin aynı KDV oranı var mı?
Hayır, KDV oranları dünya çapında önemli ölçüde farklılık gösterir; %0'dan (KDV sistemi olmayan yerler) %25'in üzerine kadar değişir. EU, üye devletlerin en az %15'lik bir standart oran uygulamasını gerektirir, ancak çoğunda oranlar daha yüksektir. Ülkelerin ayrıca temel mallar için genellikle %5-10 arasında indirilmiş oranları ve ihracat için sıfır oranları vardır. Birleşik Devletler gibi bazı yargı bölgeleri KDV yerine satış vergisi kullanır ve oranlar eyalet ve yerel düzeyde değişir.
Reverse charge KDV nedir?
Reverse charge, KDV'yi satıcı yerine alıcının hesapladığı bir mekanizmadır. EU içinde B2B işlemleri ve inşaat ile dijital hizmetler gibi belirli hizmetler için yaygın olarak kullanılır. Satıcı KDV'siz bir fatura düzenler ve alıcı hem ödenecek çıktı KDV'yi hem de geri alınabilir girdi KDV'yi kendi beyannamesinde muhasebeleştirir. Bu, sınır ötesi işlemleri basitleştirir ve dolandırıcılığı azaltır. Reverse charge uygulaması satırlarınıza uygulanıyorsa muhasebecinize danışın.
KDV kaydı yaptırmam gerekiyor mu?
KDV kayıt gereklilikleri ülkeye ve yıllık cironıza bağlıdır. Birleşik Krallık'ta kayıt, vergilendirilebilir cironuz yıllık £85.000'i aşarsa zorunludur. Diğer ülkelerin farklı eşikleri vardır. Eşiğin altında iseniz isteğe bağlı olarak kayıt olabilirsiniz; bu, işletme giderlerinizde ödediğiniz KDV'yi geri almanıza imkan tanır. Kayıt olmak, satışlarda KDV tahsil etmeniz, düzenli KDV beyannameleri vermeniz ve ayrıntılı kayıtlar tutmanız gerektiği anlamına gelir. Rehberlik için yerel vergi otoritenize veya bir muhasebeciye danışın.
Dijital hizmetler ve e-ticaret için KDV nasıl çalışır?
Dijital hizmetler ve e-ticarette KDV genellikle müşterinin konumuna göre tahsil edilir, satıcının konumuna göre değil. EU'de dijital hizmet satan işletmeler (yazılım, streaming, e-kitaplar) EU tüketicilerine satış yaparken müşterinin ülkesinin KDV oranını uygulamak zorundadır. EU'nun One Stop Shop (OSS) sistemi, işletmelerin tüm EU KDV'sini tek bir beyanla raporlamasını kolaylaştırır. EU dışı satıcılar, yıllık EU satışları €10.000'ı aşıyorsa kayıt yaptırmalı ve KDV tahsil etmelidir.
Yanlış KDV oranı uygularsam ne olur?
Yanlış KDV uygulamak cezalara, gecikme faizlerine ve uyum sorunlarına yol açabilir. Fazla KDV alırsanız, fazlalığı vergi otoritelerine ödemeniz ve müşterilere iade etmeniz gerekebilir. Eksik KDV tahsil ederseniz, yine doğru tutardan sorumlu olursunuz. Uygulanan oranların ve özel muamele nedenlerinin doğru kayıtlarını tutun. Doğruluk için otomatik sistemler veya bu tür hesaplayıcılar kullanın. Hata keşfederseniz, bunları hızla düzeltin ve vergi otoritenizi bilgilendirin.